PGS, TS, Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng và Nhà báo Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Phó Chủ tịch (kiêm nhiệm) Hội đồng khoá V đồng chủ trì kỳ họp.

    Tại Kỳ họp thứ Tư này, Hội đồng tập trung thảo luận, đánh giá về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2023; cho ý kiến về các nhiệm vụ của Hội đồng dự kiến triển khai trong năm 2024. Các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm: xây dựng, đề xuất và thực hiện Chương trình tổng kết lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Việt Nam 50 năm sau ngày đất nước hòa bình, thống nhất; nghiên cứu tổng kết thực tiễn văn học, nghệ thuật thời kỳ đổi mới và hội nhập; thực hiện Chương trình xây dựng hệ thống lý luận văn nghệ Việt Nam (giai đoạn 2); xây dựng Chương trình dịch thuật, chương trình biên tập, xuất bản các công trình trọng điểm quốc gia về văn học, nghệ thuật nhằm giới thiệu các công trình lý thuyết văn học, nghệ thuật và mỹ học quan trọng của thế giới, làm cơ sở cho việc nghiên cứu, giảng dạy, học tập; tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật; đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả các công việc thường niên của Hội đồng; xây dựng kế hoạch để chủ động tham gia cùng Ban Tuyên giáo Trung ương tổng kết 50 năm văn học, nghệ thuật Việt Nam, 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

    Phát biểu khai mạc Kỳ họp và báo cáo kết quả hoạt động của Hội đồng từ đầu năm 2023 đến nay, PGS, TS, Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cho biết, hoạt động của Hội đồng tiếp tục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Ban Bí thư, Đồng chí Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng; sự phối hợp của một số ban, bộ, ngành, địa phương, đơn vị. Hội đồng đi vào hoạt động ổn định, nhiều đổi mới; vị trí, vai trò, tác dụng, uy tín và tầm ảnh hưởng của Hội đồng từng bước được nâng cao. Hai đơn vị chức năng của Hội đồng là Văn phòng Hội đồng và Tạp chí Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trong điều kiện người ít, việc nhiều cũng đã khắc phục khó khăn làm tốt nhiệm vụ được giao.

    Trong năm 2023, Hội đồng tổ chức thành công 6 cuộc tọa đàm, hội thảo khoa học; triển khai 1 cuộc khảo sát tình hình văn học, nghệ thuật ở nước ngoài và 1 cuộc khảo sát ở trong nước. Hội đồng triển khai thực hiện 6 đề tài khoa học cấp ban Đảng Trung ương; tổ chức thành công Lễ kỷ niệm 20 năm thành lập Hội đồng và ra mắt Tạp chí điện tử Lý luận phê bình văn học, nghệ thuật với tên miền lyluanphebinh.vn; tổ chức xét và trao tặng thưởng cho 19 công trình lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật có chất lượng cao; tổ chức thành công 2 hội nghị tập huấn và 2 lớp bồi dưỡng lý luận, phê bình trẻ ở khu vực phía Bắc và phía Nam. Trong năm 2023, Tạp chí Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật khắc phục tình trạng thiếu nhân sự, xuất bản 1 số chuyên san, 1 số đặc biệt kỷ niệm 20 năm thành lập Hội đồng và 12 chuyên đề. Tạp chí bám sát đời sống văn học, nghệ thuật nước nhà; tiếp tục nhận được sự quan tâm của các nhà nghiên cứu và sự đánh giá cao về chất lượng của Hội đồng Giáo sư Nhà nước.

    Hội đồng cố gắng là hạt nhân đoàn kết, quy tụ, xây dựng lực lượng làm công tác Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật của cả nước. Qua hoạt động từ tháng 01/2023 đến tháng 12/2023, Hội đồng chủ động nắm bắt, lý giải những vấn đề, hiện tượng xuất hiện trong đời sống văn học, nghệ thuật, động viên, khích lệ giới lý luận, phê bình và anh chị em văn nghệ sĩ bám sát, đi đúng đường lối, quan điểm của Đảng; kịp thời phát hiện, uốn nắn các biểu hiện lệch lạc, thiếu chuẩn mực; xác định mối quan hệ hữu cơ giữa chính trị với văn nghệ; giữa vai trò lãnh đạo của Đảng với sự quản lý của Nhà nước và khát vọng tự do sáng tạo của văn nghệ sĩ; giữa hiện thực đời sống và sự phản ánh chân thực, sinh động có trách nhiệm của tác phẩm văn nghệ.

    Công tác xây dựng Đảng của Chi bộ hoạt động nghiêm túc, nề nếp nêu cao vai trò lãnh đạo của Chi bộ, trách nhiệm tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên với các hoạt động của Hội đồng, nhất là cơ quan Hội đồng. Hội đồng đã phối hợp với đơn vị chức năng của Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Tổ chức Trung ương rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý của Văn phòng Hội đồng và Tạp chí Hội đồng; cử công chức, viên chức tham gia các khóa học nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ. Ngày 7/12/2023, Hội nghị tổng kết công tác Chi bộ năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2024 diễn ra thành công tốt đẹp.

    Về công tác tổ chức, cán bộ, Hội đồng đã phối hợp với đơn vị chức năng của Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Tổ chức Trung ương rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý của Văn phòng Hội đồng và Tạp chí của Hội đồng; cử công chức, viên chức tham gia các khóa học nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ. Công tác bổ nhiệm cán bộ luôn tiến hành đúng quy định, quy trình bổ nhiệm.

    Hội đồng đã thực hiện tốt các nhiệm vụ đột xuất được Ban Bí thư và đồng chí Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương giao. Đồng thời, tổ chức thẩm định, có ý kiến tư vấn độc lập về cách thức xử lý đối với các sự kiện, hiện tượng, các tác phẩm có vấn đề phức tạp, nhạy cảm. Trên cơ sở báo cáo tư vấn của Hội đồng, các cơ quan chức năng có thêm thông tin để chỉ đạo xử lý phù hợp.

    Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Chủ tịch Hội đồng cũng thẳng thắn chỉ ra một vài vấn đề cần khắc phục: một số ủy viên Hội đồng chưa phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, chưa đóng góp ở mức hợp lý cho các công việc chung, vắng mặt trong các kỳ họp hay sinh hoạt khoa học của Hội đồng; Công tác khảo sát thực tiễn của các Tiểu ban chưa đề xuất được nhiều giải pháp ở tầm thể chế, chính sách có giá trị cao; Cơ chế phối hợp và mối quan hệ công tác của Hội đồng với các Ban, Bộ, ngành, địa phương, các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành, các cơ quan nghiên cứu, các trường đại học chưa thực sự gắn bó và thường xuyên…

    Trên cơ sở bám sát định hướng, yêu cầu nhiệm vụ phát triển lĩnh vực văn học, nghệ thuật của Đảng được nêu trong Văn kiện Đại hội XIII và các nghị quyết chuyên đề; để thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ được giao, Hội đồng xác định phương hướng chung cho hoạt động năm 2024 là: Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao năng lực, chất lượng hoạt động của Hội đồng, các Tiểu ban và từng thành viên Hội đồng. Các đơn vị của Hội đồng bám sát chức năng, nhiệm vụ được giao; tập trung đẩy mạnh nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn để tư vấn chuyên sâu những vấn đề lớn, quan trọng giúp Đảng, Nhà nước trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật.

DƯƠNG HUYỀN TRANG