Cuộc điều tra bắt đầu vào tháng 3 năm 2023 khi cảnh sát Ý tìm thấy khoảng 200 tác phẩm giả tại nhà của một doanh nhân ở thành phố Pisa. Sau khi mở rộng điều tra, cảnh sát đã phối hợp cùng các cơ quan pháp lý tại Pháp, Tây Ban Nha, và Bỉ để lần ra dấu vết của mạng lưới. Được gọi là “Chiến dịch Caryatid,” cuộc điều tra này đã dẫn đến việc tịch thu hơn 2.100 tác phẩm nghệ thuật giả ở nhiều địa điểm tại các quốc gia trên.

Các tác phẩm bị thu giữ bao gồm tranh, bản in, điêu khắc và bản vẽ. Các nhà chức trách đã xác định rằng nhiều trong số này đã được bán ra thị trường với sự hỗ trợ của các nhà đấu giá thiếu đạo đức, những người đã phát hành chứng nhận và tem xác thực giả để tăng cường uy tín cho các tác phẩm này. Theo thống kê, có tới 500 chứng chỉ và tem xác thực giả đã bị thu hồi trong chiến dịch này.

Andy Warhol – các bản in và tranh với phong cách Pop Art. Ảnh: Netflix.

Trong số các nghệ sĩ bị làm giả có nhiều tên tuổi lớn trong làng nghệ thuật hiện đại và đương đại, bao gồm Andy Warhol – các bản in và tranh với phong cách Pop Art đặc trưng của ông là mục tiêu chính của các kẻ làm giả do sự phổ biến và giá trị cao của chúng; Banksy – nổi tiếng với nghệ thuật đường phố và chủ đề phản địa đàng, các tác phẩm giả mạo Banksy được trưng bày tại các triển lãm ở Ý, và một loạt tác phẩm với dấu "Dismaland" đã được phát hiện là giả; tác phẩm của Pablo Picasso được làm giả từ tranh đến các bức tượng điêu khắc; Amedeo Modigliani – bản phác thảo “Caryatid” của Modigliani là một trong những tác phẩm đầu tiên bị thu giữ, dẫn đến việc khởi động cuộc điều tra. Ngoài ra, các nghệ sĩ Joan Mirò, Francis Bacon, Wassily Kandinsky, Henry Moore, và Gustav Klimt cũng nằm trong danh sách các nghệ sĩ bị làm giả, với hàng loạt tác phẩm phong phú về chủ đề và phong cách.

Mạng lưới này không chỉ hoạt động một cách tinh vi trên thị trường chợ đen mà còn thâm nhập vào các triển lãm nghệ thuật công khai. Một triển lãm “Banksy” tại Cortona, Ý, đã bị đóng cửa khi các tác phẩm trưng bày đều bị xác định là đồ giả. Những người điều tra còn phát hiện rằng các tác phẩm giả đã được niêm yết và bán qua các nhà đấu giá tại Pisa, với giá mỗi tác phẩm chỉ từ 4.000 euro, trong khi các tác phẩm thật của những nghệ sĩ này thường có giá trị hàng triệu euro tại các buổi đấu giá quốc tế.

Tranh của Picasso.

Theo đội chống trộm nghệ thuật của Ý, mạng lưới này đã làm giả các tem xác thực, chứng nhận và sử dụng nhiều phương tiện tinh vi để đánh lừa người mua. Trong các vụ tịch thu, các điều tra viên đã phát hiện ra hàng chục con dấu giả, trong đó có một số dấu có chữ “Dismaland” - một công viên giải trí phản địa đàng nổi tiếng của Banksy mở vào năm 2015.

Việc phát hiện và phá vỡ mạng lưới làm giả này không chỉ làm rõ quy mô và sự phức tạp của vấn nạn làm giả mà còn dấy lên lo ngại về độ tin cậy của thị trường nghệ thuật hiện nay. Những tác phẩm giả này không chỉ làm giảm giá trị các tác phẩm chân thực của nghệ sĩ mà còn làm suy giảm lòng tin của các nhà sưu tập và người mua nghệ thuật. Theo Angela Teresa Camelio, công tố viên phụ trách vụ án, tổng giá trị các tác phẩm giả được ước tính lên tới 250 triệu euro, tương đương 265 triệu USD, nếu những tác phẩm này được bán ra thị trường.

Stefano Antonelli, nhà nghiên cứu nghệ thuật hỗ trợ đội điều tra, cho biết: "Vụ việc này là một lời nhắc nhở về sự cần thiết của việc tăng cường cảnh giác và thẩm định khi mua sắm nghệ thuật, đặc biệt là các tác phẩm của những nghệ sĩ nổi tiếng dễ bị làm giả."

(Theo:baovannghe.vn)